Tiêu chuẩn ISO 8601 cho ngày và giờ

Sử dụng định dạng ngày và giờ theo tiêu chuẩn ISO 8601, YYYY-MM-DD, để tránh gây nhầm lẫn khi giao tiếp trên mạng hoặc trong môi trường quốc tế.

Mỗi quốc gia có quy chuẩn về định dạng ngày tháng riêng dẫn đến việc ngày tháng ghi bằng chữ số có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ: 05/04/03 được hiểu là ngày 5 tháng 4 năm 2003 theo quy chuẩn Châu Âu, nhưng được hiểu là ngày 4 tháng 5 năm 2003 theo quy chuẩn Hoa Kỳ, thậm chí có thể hiểu là ngày 3 tháng 4 năm 2005.

Việt Nam thuộc múi giờ thứ 7 theo hệ thống múi giờ quốc tế (UTC+07:00) và sử dụng cách viết 24 giờ, tuy nhiên cách viết 12 giờ vẫn được sử dụng khá phổ biến. Việt Nam sử dụng định dạng ngày tháng theo thứ tự ngày-tháng-năm. Ví dụ:

  • Kiểu đầy đủ: Ngày 22 tháng 2 năm 2022
  • Kiểu viết gọn: 22/02/2022 hoặc 22-02-2022 hoặc 22.02.2022

Tuỳ vào loại văn bản mà định dạng ngày tháng được quy định chặt chẽ hơn hoặc không.

International Organization for Standardization (ISO) là tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế độc lập và phi chính phủ. ISO 8601 là tiêu chuẩn quốc tế về định dạng ngày và giờ nhằm chuẩn hoá và hạn chế nhầm lẫn khi trao đổi thông tin về ngày giờ trong môi trường quốc tế. Điều này được thực hiện bằng cách qui định cách viết ngày tháng như sau:

YYYY-MM-DD

Trong đó, YYYY là năm được viết bằng 4 chữ số, MM là tháng được viết bằng 2 chữ số, và DD là ngày được viết bằng 2 chữ số. ISO 8601 bao gồm mô tả chi tiết cho nhiều định dạng ngày, giờ, và thời gian tuỳ vào mục đích sử dụng. Một số định dạng ngày và giờ phổ biến và phù hợp tiêu ISO được liệt kê bên dưới:

Mô tả Định dạng Ví dụ
Ngày YYYY-MM-DD 2022-02-22
Ngày, giờ YYYY-MM-DDThh:mm 2022-02-22T20:22
Ngày, giờ (+s) YYYY-MM-DDThh:mm:ss 2022-02-22T20:22:02
Ngày, giờ kèm múi giờ YYYY-MM-DDThh:mm:ss±hh:mm 2022-02-22T20:22:02+09:00
Ngày, giờ UTC YYYY-MM-DDThh:mm:ssZ 2022-02-22T11:22:02Z
Ngày, giờ UTC (+ms) YYYY-MM-DDThh:mm:ss.sssZ 2022-02-22T11:22:02.220Z

Với T and Z là hai ký tự mang ý nghĩa đặc biệt cần được giữ nguyên. Ngoài ra một số định dạng mở rộng dưới đây cũng phù hợp với tiêu chuẩn ISO 8601:

Định dạng Ví dụ
YYYYMMDD 20220222
YYYY-MM 2022-02
YYYYMMDDThhmmss 20220222T202202
YYYYMMDDThhmmss±hhmm 20220222T202202+0900
YYYYMMDDThhmmssZ 20220222T112202Z

Nguyên tắc cơ bản của ISO 8601 là đặt đại lượng lớn đứng trước các đại lượng nhỏ hơn và chuẩn hoá số lượng ký tự bằng cách thêm số 0 đầu khi cần thiết. Điều này giúp cho việc sắp xếp một danh sách ngày, giờ ISO theo bảng chữ cái tương đương với sắp xếp theo thứ tự thời gian.

Sắp xếp theo tên khi dùng (trái) và không dùng (phải) số 0 đầu

Hình trên minh hoạ một ví dụ đơn giản khi liệt kê danh sách tập tin được đặt tên bằng chữ số mà không bao gồm số 0 đầu (hình phải). Thứ tự tập tin không được như kỳ vọng của người sử dụng do danh sách được sắp tự động theo bảng chữ cái thay vì giá trị số. Sử dụng ngày, giờ ISO đặt ở đầu tên tập tin hoặc thư mục sẽ giúp nhanh chóng nhận biết thời gian khởi tạo và giúp danh sách liệt kê được tự động sắp xếp chính xác (hình minh hoạ ở đầu bài viết).

Những nguyên tắc cơ bản của ISO 8601 tương đối đơn giản và đã được nhiều người áp dụng dù có thể không biết tới bộ tiêu chuẩn này. Tuy nhiên biết được tên gọi, mục đích, và các định dạng phổ biến sẽ giúp cho việc trao đổi và truyền đạt kiến thức trở nên dễ dàng và chính xác.